Stolpersteine voor gezin Het Wonder

In de Noordmolenstraat zijn op de 22e november op twee adressen Stolpersteine geplaatst: drie bij nummer 86a voor het Joodse echtpaar van manufacturenhandel Het Wonder (Israël Levi de Winter en Henriette de Winter-van Biene en voor hun dochtertje Grietje de Winter) en twee bij nummer 66a voor het Joodse echtpaar De Wijze (Benjamin Salomon de Wijze en Belia de Wijze-van Biene; Belia was de oudere zus van Henriette).

Het gezin De Winter is in 1942 in Auschwitz vermoord. Benjamin de Wijze kwam in 1943 om in Polen en zijn vrouw Belia in 1945 in Midden-Europa.

Israël Levi de Winter, geboren in Rotterdam in 1908, trouwde in 1933 met de eveneens in Rotterdam geboren Henriette van Biene (1909). In 1937 werd hun dochter Grietje geboren en een jaar later openden ze manufacturenhandel Het Wonder aan de Noordmolenstraat 76 & 78. Zelf waren ze enige tijd eerder op een bovenwoning op nummer 86a in die straat gaan wonen.

De plaatsing van de vijf stenen komt voort uit een samenwerking tussen Historisch Genootschap Roterodamum en Stichting Loods 24 en Joods Kindermonument.

In januari 2020 is de oorspronkelijke geveltekst van manufacturenhandel Het Wonder bij een verbouwing ontdekt en later dat jaar op kosten van de gemeente Rotterdam gerestaureerd. Roterodamum heeft bij de ontdekking de monumentenstatus aangevraagd en waardeert de inspanningen van alle betrokken partijen met de plaatsing van een plaquette en oorkonde. Het komt zelden voor dat sporen van het dagelijks leven van joodse inwoners uit de crisis- en oorlogsjaren worden aangetroffen. De textielwinkel is na de oorlog door een ver familielid voortgezet. De firma Zeeman houdt het bord in ere.

Opperrabbijn Davids en zijn zoon

Ook zijn er struikelstenen geplaatst voor opperrabbijn Davids en zijn zoon Elijah Nachman Davids bij het adres Beatrijsstraat 32b. Zij zijn beiden in 1945 vermoord in kamp Bergen-Belsen. Opperrabbijn Davids is 49 jaar geworden, zijn zoon 19.

Opperrabbijn Davids (Amsterdam, 28 augustus 1895) studeerde in 1923 als rabbijn af aan het Nederlands-Israëlitisch Seminarium in Amsterdam. In 1924 werd hij benoemd tot opperrabbijn van Friesland en in 1927 volgde hij de overleden opperrabbijn van Groningen op. Drie jaar later werd hij opperrabbijn van Rotterdam en hij vervulde die functie tot hij in 1943 werd gedeporteerd naar Westerbork en later naar Bergen-Belsen. Zijn vrouw Erika Feuchtwang overleefde de oorlog.

Meer informatie

De details van de plaatsingen van alle 55 Stolpersteine op 22 en 23 november (adres, persoonsgegevens, datum en tijdstip van plaatsing) zijn te vinden op de website van Stichting Loods 24 en Joods Kindermonument. Je vindt daar ook een routekaart met gegevens per adres.